Gyrocopter Hakkında

Gyrocopter’in Tarihi

Gyroplane, gyrocopter, autogyro, autogiro, rotaplane gibi isimlerle anılan bu hava aracı Juan de la Cierva ispanyol bir mühendis tarafından 1920 tarihinde geliştirilmeye başlanmıştır.

Juanın ilk geliştirdiği prototipler rotorları dinamik olarak kontrol etme yeteneğine sahip değildi. Fakat juanın 1922 tarihindeki prototipinde Bambudan yaptığı rotorlara serbest hareket etme(Free-Flap) yeteneği kazandırarak Gyrocoptere hareket edebilme yeteneği kazandırmıştır. Bu sayede Juan gyrocopterin dönüş stabilitesi ve rotoru kontrol edebilme problemlerini çözmüştür.

Juanın 1922 tarihinde tasarladığı sistem aynı mantık ile bugünkü  gyrocopter ve helikopterlerde kullanılmaktadır. Helikopter daha önce icat edildiği sanılsa da gyrocopter helikopterin babası niteliğindedir.

Gyrocopter Nasıl Uçar?

Gyrocopterin uçuş dinamiği ve prensibinin en önemli unsuru “OTOROTASYON” dur.

Otorotasyon Pallerin herhangi bir motor ve itki altında olmadan kendi kendine dönme durumudur. Pallerin altından geçen hava akımları otorotasyonu, dolayısıylada Kaldırma kuvvetini oluşturur.

Otorotasyon aynı zamanda Gyrocopterin en güvenli hava aracı olmasının sebeplerinden biridir.

Otorotasyon sırasında pallere etki eden kuvvetler yandaki şemada detaylı olarak verilmiştir. Otorotasyon pallere çarpan bağıl rüzgar sayesinde sağlanmaktadır. Otorotasyon sırasında Bağıl Rüzgarın Pallere çarparak Kaldırma kuvveti oluşturur.

Gyrocopter Güvenlimidir?

Gyrocopter İlginç görüntüsünün aksine dünya üzerindeki en güvenli hava aracıdır.

Gyrocopter ile gerçekleşecek kazaların çoğunluğu deneyimsiz pilot ve yetersiz eğitimden kaynaklanmaktadır. Buna rağmen ölümlü kazası yoktur.

Gyrocopterin Güvenliğini Test etmek için diğer hava araçları ile motor arızası senaryosuyla karşılaştıralım.

Sabit Kanatlı bir hava aracı için havadayken motorunuz durduğunda acilen alçalmaya başlayarak hızınızı korumanız gerekir. Eğer yeterli bir irtifada değilseniz hız kaybederek “Stall” durumuna yani kaldırma kuvvetinin olmadığı duruma girersiniz. En hafif hava aracında bile iniş için beşyüz metre düz ve temiz bir alana ihtiyacınız vardır.

Havada iken motor arızası olursa hızlı bir şekilde otorotasyon motor ve paller arasındaki bağlantı kesilerek otorotasyon durumuna geçişmesi, kontrollu ve acil durum hızında iniş planlanmalıdır. Helikopter acil durumları diğer hava araçlarına göre daha ölümcül ve hata affetmemektedirler.

Gyrocopter de yaşanacak bir acil durum sırasında, uçuş presiplerinde bir değişiklik yapılmaz. Zaten otorotasyonda olan paller uçağa taşıyıcı güç sağlamaya devam etmektedirler. Bu sürecin devamı için hız düşürülmeden sabit tutularak, normal iniş prosedürleri uygulanır. İniş için 10 metrelik bir alan yeterlidir.

Eğer iniş için uygun alan yoksa rotor pallerinde bulunan enerji hız arttırılarak yükseltilir ve belirlenilen noktaya bu enerji kullanılarak sıfır sürat helikopter inişi gerçekleştirilir.

Sonuç olarak gyrocopter dünya üzerindeki en güvenli hava aracıdır.